Архив за месяц: Март 2023

Задания на весенние каникулы

«Эффект бумеранга «

В автобусе было душно и очень тесно. Его зажали со всех сторон, и он уже сто раз пожалел о том, что решил поехать на очередной прием к врачу ранним утром. Он ехал и думал о том, что совсем, казалось бы, недавно, а на самом деле семьдесят лет тому назад, он ездил на автобусе в школу. А потом началась война. Он не любил вспоминать то, что он пережил там, зачем ворошить прошлое. Но каждый год двадцать второго июня он запирался в своей квартире, не отвечал на звонки и никуда не ходил. Он вспоминал тех, кто ушёл с ним добровольцем на фронт и не вернулся. Война была для него и личной трагедией: во время боев под Москвой и Сталинградом погибли его отец и старший брат.

Сейчас это казалось таким далёким, что будто бы и не было совсем этой проклятой войны. Но рана была слишком глубокой, чтобы забыть об этом так быстро.

Был в его жизни один случай, который он тоже не мог забыть и простить себе. Он ехал на автобусе в школу (он тогда учился в третьем классе), был теплый весенний день, он сел на последнее свободное место, отвернувшись от старика, который беспомощно облокотился о поручень у дверей. Он не видел, где сошёл старик, но почему-то весь день потом вспоминал о нём, и острая поздняя боль раскаяния пронзила его душу. «Почему я не уступил ему место?» – этот вопрос терзал его день изо дня. Потом постепенно это постыдное воспоминание ушло на задний план, но время от времени возвращалось как укол совести, как руководство к правильному поведению, к уважению старших и поклону их опыту и седине.

Теперь, когда он сам стал таким же немощным стариком, ему было до слез обидно, если он видел неуважительное отношение к людям пожилого возраста, к ветеранам, которые потом и кровью заслужили победу и право на жизнь и свободу для своих потомков.

Автобус остановился на остановке, пассажиры начали выходить, стоять стало свободнее. Вдруг к нему подошел мальчик лет десяти и сказал: «Садитесь, дедушка, на мое место, я вижу, как Вам тяжело стоять». У старика навернулись слёзы на глаза. Это были одновременно и горькие, и сладкие слёзы. Они горчили потому, что совесть опять напомнила случай семидесятилетней давности, они радовали и согревали сердце потому, что он, глядя на этого мальчика, верил, что не всё потеряно для русского человека.
 

А .

Собираться,блестеть, собирать, забирать, замереть, замирать, расстилать, расстелить, выжигать, блестящий, зажигательный, стереть, блестать, протереть, вытирать, выбирать, застелить, замерло, замирало, умереть, умирать, растирать, заблестать, выстирали, выдираю, забираю, протереть, собирающий, вычесть, вычитать, расстелить, расстилаться, запереть, запирать, прибирать, избиратели, сочитать, сочитание, блистательный, блеснет, приберет, опереться

Б .

Автомобиль, скрипя тормозами на спуске остановился около калитки.

2. Между скамейками пробиралась девушка.

3. Его черный силуэт выделялся на фоне далекой светящейся зелени.

4. Наконец между стволами сосен что-то блеснуло.

5. Вверху, почти касаясь снежного склона, плыло странное огненное облако.

6. Позади на спокойной воде замерла яхта.

7. Остров был абсолютно гол.

8. Шарф ее развевался по ветру, чуть наклоненная вперед фигурка напряглась.

9. Вместе со своим отражением замок словно висит в воздухе, опоясанный бахромой густой зеленой тени.

10. Песок ложился вытянутыми ровными грядами по обочинам гладкого проспекта…

11. Он видел, как первые лучи солнца коснулись ледяного поля.

12. Шаги гулко раздовались под сводами.

13. В лодке стояла, управляя веслом, женщина с развевающимися волосами.

Домашнее задание

Распределите слова в две колонки: в одну – с чередующимися гласными в корнях, в другую – с проверяемыми гласными корня.

С чередующимися гласными в корняхС проверяемыми гласными корня
Соберу коллекциюспешу на работу
постелить простынюзапивать водой
растереть в порошокзапевать песню
блестеть на солнцеспишу задачу
выбираю каретучастота пульса
вытереть пятночистота комнаты
избирательная кампанияпосветить фонарем
блестящий ответ посвятить стихи маме
умирать от нетерпенияразвивать память
примерять костюмразвиваться на ветру
примирить поссорившихся друзей, сторожить дачу
собиратель марокувидал Петю
запереть в кладовкеувядал цветок
стиранные джинсызапивать лекарство
запирать на ключблеснуть умом
замереть от ужасаожог руки
собирать грибыпоперчить суп
металлическая зажигалкапировать на свежем воздухе
ожег рукускрипеть зубами
расстилать постельскрепить подписью
вытирайте ногивыжечь знак
выпирает лопатка
какая-то неразбериха
выжигание по дереву

Слова для выбора

Դասարանական մաթեմ 24.3.2023

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1016-ա,գ,ե; 1017-ա,գ,ե; 1021-ա,գ,ե;1029-ա,գ; 1030; 1031-ա,,ե; 1032-ա,գ

Դիրքային գրառումով գրե՛ք տասնորդական կոտորակը.

372/10=37,2

13/1000=0,013

4567/10=45,67

Տասնորդական կոտորակը գրե՛ք սովորական կոտորակի տեսքով.

ա) 3,87=387/100=3 83/100

գ) 137,56,=13756/10000=1 3756/10000

ե) 1,001, 1001/1000=1 1/1000

  1. Գրելով տասնորդական կոտորակը դիրքային գրառումով՝ գտե՛ք
    նրա ամբողջ մասը.

ա) 91/10=9,1

գ)3214/100=3,214

  1. Կատարե՛ք գործողությունները.
    ա) 501760 ։ 448 + 8981 ⋅ 65=584885
    գ) 195584 ։ 1024 + 827541 ։ 643=1478

  1. 10, 11, 25, 39, 45, 100, 200, 205, 397 թվերից առանձնացրե՛ք այն
    թվերը, որոնք բաժանվում են 5‐ի
    10,25,45,100,200,205,

Կատարե՛ք գործողությունները.

ա (3/7-1 1/6)x8+4/7=

Ե (4/9-2 1/3)x30- 1 5/18=

Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 2x = 1

x=0.5

գ) 4x = 20

x=5

We Are All Born Free and Equal

David lives in a small town with his family. The town is pretty ordinary. Everyone goes to school, everyone goes to work at the town’s factory, and no one asks any strange questions.

But David is different. He does not want to go to school. He wants to work and help his family. He does not want to work at the town’s factory, though. He wants to open his own store. And he always asks these strange questions about «why do you do this?» and «why don’t you do that?»

Everyone laughs at him and no one really takes him seriously. No one except his friend Orlando. Orlando looks at David as a person with his own thoughts and ideas. He treats him respectfully. Orlando likes David, even though they disagree.

Time goes by and David grows his business. His hard work and sharp mind pay off, and he now has a chain of stores. He is a wealthy man.

He rarely comes to visit his hometown. But when he does, there is one thing he always remembers. He always remembers his good friend Orlando, and their respectful friendship. And now that he can, he always helps him in times of need.

2. Read the story “We Are All Born Free and Equal” just below it.

3. Do the exercise at the bottom of the page

Դասարանական մաթեմ 22.3.2023

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 989-ա,գ,ե; 990-ա,գ,ե; 995-ա,գ,ե;1000; 1004-ա,գ;

Տասնորդական կոտորակից անջատե՛ք նրա ամբողջ մասը

Ա,27/10=2 7/10

Գ,639/10=63 9/10

Ե,17384/100=280 4/100

Առանձնացրե՛ք տասնորդական կոտորակի կոտորակային մասը.

Ա, 53/10=50 3/10

Գ 121/10=12 1/10

Ե,6557/100=65 57/100

  1. Արտահայտե՛ք մետրերով և գրի՛ առեք տասնորդական կոտորակի
    տեսքով.
    ա) 3 մ 20 սմ=320/100=3 20/100
    գ) 25 մ 8 դմ 3 սմ=25 83/100
    ե) 79 մ 4 սմ 1 մմ= 79 40 /100

  1. 103-րդ նկարում պատկերված են երեք շրջանագծեր։ Երկու փոքր
    շրջանագծերի կենտրոնների հեռավորությունը 8 սմ է։ Որքա՞ն է
    ամենամեծ շրջանագծի շառավիղը, եթե ամենափոքրինը 3 սմ է։

Գտե՛ք քանորդը.

ա) -7 1/5:(2/3), գ)8:(-12 1/2)

Կանաչ դաշտը երրորդ մաս

Երրորդ մաս
Գայլը մի թաթ կծեց, և շներից մեկը վնգստոցով մի կողմ ցատկեց: Գայլը կանգնեց, և շները, շրջապատած, սպասեցին: Շների մեջ կանգնած՝ գայլը նայեց շներին, և նրանք շատ էին, և դժվար էր, անչափ դժվար էր, անհնար էր ազատվել նրանցից ու քարշ գալ դեպի տուն, ուր սպասում էին ձագերը: Ժանիքները բաց՝ գայլը նայեց շներին, շները նայեցին գայլին, մի պահ այդպես նայեցին միմյանց, և գայլը չգիտեր ինչ է անելու, և շները չգիտեին ինչ են անելու: Եվ շներից մեկը փշաքաղվեց, ցատկեց ու լանջով խփեց, շպրտեց գայլին: Գայլը հազիվ կարողացավ չընկնել և հասկացավ, որ ամենավտանգավորը դունչը սև այդ շունն է:
— Այ տղա, հե՜յ… Էդ ո՞վ ես, հե՜յ… հասիր էն շներին օգնիր, հասիր էն շներին օգնիր՝ թող խեղդեն, հե՜յ…- կանչեցին դիմացի բլուրներից:
Ձին հազիվ էր կանգնած մնում: Ձիու գլուխը ծանրանում ու խոնարհվում էր: Ձին զգում էր, որ քուռակը ծծում է, և հազիվ կարողանում էր ուրախանալ քուռակի ծծելուց: Ձիու գլուխը հակվեց, ծալվեցին նաև առջևի ոտքերը, իսկ քուռակը դեռ ծծում էր: Ձին փուլ եկավ: Քուռակը հիմա կանգնած էր ձիու մոտ և սպասում էր մոր ելնելուն, սակայն մայրը չէր ելնում: Քուռակը դնչիկով խփեց մոր փորին, սակայն մայրը չկանգնեց, չշարժվեց: Քուռակը նստեց մոր փորի մոտ, և ետևի ոտքը սաստիկ ցավեց, և սկսեց ծծել: Եվ մայրը դեռ կաթ էր տալիս, դեռ վարար, վարար, վարար կաթ էր տալիս, վերջին անգամ կաթ էր տալիս իր այլևս որբ քուռակին, իր կյանքում ունեցած ամենագեղեցիկ քուռակին, որն աստղազարդ էր, սև բաշն ու պոչը՝ գանգուր, սրունքը՝ սպիտակ և ճակատին՝ աստղածաղիկ, որը մի քիչ հիմարիկ էր, բայց հիմարիկ էր փոքրության պատճառով:
Գայլը, համենայն դեպս, կարողացավ փախչել: Եթե փախչել չկարողանար, նրա ձագերը որբ կմնային և, բոլորովին անօգ էին, կկոտորվեին, և գայլը կարողացավ փախչել: Դա փախուստ չէր, դա նահանջ էր քայլ առ քայլ, ցատկ առ ցատկ, մի քանի ցատկ առ մի քանի ցատկ. մի քանի ցատկից հետո, երբ շները հասնում ու քիչ էր մնում բռնեին, գայլը շուռ էր գալիս փշաքաղվում ու ժանիքները բացում, և շները կանգ էին առնում, և գայլը դարձյալ մի երկու ցատկ հեռանում էր:
Սևադունչ հսկա գամփռը այդպես էլ չկարողացավ բռնել գայլի բուկը, և գայլը չկարողացավ կծել ու վախեցնել նրան, բայց սևադունչ գամփռը գայլին հիմա չէր հետապնդում, որովհետև գայլի վզից մի փունջ մազ էր մտել նրա բերանը, և սևադունչը հիմա ետ էր ընկել և որձկալով ու փռշտալով՝ զզվանքով մաքրում էր բերանը: Սևադունչը չէր հետապնդում, իսկ մյուս շները վտանգավոր չէին, որովհետև վարպետ չէին:
Շները կորցրին գայլին, ապա կորցրին նաև հետքը, բայց երկար ժամանակ պտտվում, վազում, խառնվում ու ոռնում էին կանաչ հովտի մեջ, ուր հիմա մթնել էր ժայռը, հանգիստ կանգնած էր կաղնին, իր մի երկու ծաղկաբաժակը ցող հավաքելու էր պարզել մասրենին, և ուր ընկած էր կարմիր պառավ ձիու մարմինը: Քուռակը կանգնած էր մոր մոտ և մի քիչ անհանգստանում էր, կարծես թե արդեն հասկանում էր պատահածը:
Մայրամուտի տակ ամբողջ հովիտը լուսավոր կանաչ էր, և սև էր, շատ մուգ սև էր պառավ կարմիր ձիու շուրջը: Պառավ ձիու կարմիր մարմինն ընկած էր այդ սև շրջանակի մեջ: Այդ սև շրջանակը ձիու և գայլի կռվի տեղն էր, այդ սևը ձիու տրորածն էր: Այդ սև, տրորված, քանդված, շատ տրորված գետնին նայելով կարելի էր հասկանալ, թե ինչքան երկար ժամանակ էր պտտվել պառավ ձին գայլի հետ ինքն իր շուրջը:
Սև այդ շրջանակը այդպես սև էլ մնաց մի երեք տարի, մի երեք տարի այդտեղ խոտ չէր ծլում, և մեր հին լավ ձիու սպիտակ կմախքն ընկած էր այդ սև շրջանի մեջ: Հետո կանաչը հաղթեց. կանաչը ծլեց այդ սև շրջանի մեջ, կմախքի արանքներից ծաղիկներ ծաղկեցին, խոտեր ելան, փարթամացան, և կանաչ հովիտը հիմա լիովին կանաչ է:
Երբ բլուրների գլխից նայում ես, կանաչ հովիտը լիովին կանաչ է, կաղնին վեհորեն կեցած է կանաչ հովտում, ժայռը նիրհելով ունկնդրում է ամպերի շրշյունը, մասրենին իր հինգ հատ ծաղկաբաժակը պահել է արևի տակ, և կանաչ դաշտում կապած արածում է աստղազարդ մի ձի՝ ետևի աջ ոտքի սրունքը սպիտակ, ոտքերը երկար, վիզը երկար, բաշն ու պոչը արևախանձ ու թուխ, ճակատին՝ սպիտակ աստղածաղիկ: Երբ քայլ է դնում, ետևի աջ ոտքը մի քիչ ձգվում է, ջղային դողի պես, հին սպիի պատճառով:
Աստղածաղիկ ճակատով ձին բարձրացնում է գեղեցիկ գլուխը, և նրա աչքերի մեջ արտացոլվում են ժայռը, կաղնին, ծաղկած մասրենին, կանաչ հովիտը և կապույտ երկնքի սպիտակ ամպերը:
— Վերջացա՞վ:
— Վերջացավ:
— Ոչ:
— Ինչո՞ւ ոչ:
— Ձի մայրիկը թող չմեռնի:
— Ես չեմ կարող ասել, թե մայր ձին չմեռավ, որովհետև մայր ձին մեռավ: Երբ փոքրիկ հովիվը վազելով իջավ բլուրների գլխից, մայր ձին մեռած էր, քուռակը տխուր կանգնած էր մոր կողքին: Երբ այն հովիվը, որ կանչում էր՝ «Այ տղա, հե՜յ», այդ հովիվը երբ իջավ դիմացի բլուրներից, մայր ձին արդեն լրիվ սառած էր, և ծեր հովիվն ու փոքրիկ հովիվը մի քիչ նստեցին պառավ կարմիր ձիու կողքին և մտածեցին, թե ինչպես են պահելու քուռակին:
— Հետո, ինչպե՞ս պահեցին:
— Մի ուրիշ ձիու կաթով:
— Ոչ, մայրը թող չմեռնի:
— Ես չեմ կարող ասել, թե մայրը չմեռավ, որովհետև ամբողջ ամառն այդ որբ քուռակին ես կերակրում էի ուրիշ ձիերի կաթով:
— Ասե՞մ թող ինչ լինի:
— Ասա:
— Բլուրների մյուս երեսի հովիվը թող բլուրների գլխին լինի և գայլին շուտ նկատի:
— Հովիվը բլուրների մյուս երեսին էր և գայլին նկատեց այն ժամանակ, երբ դուրս եկավ բլուրների գլուխ:
— Ձին ինչո՞ւ մեռավ:
— Երբ նստած էին պառավ կարմիր ձիու մարմնի մոտ, ծեր հովիվը փոքրիկ հովվին ասաց, որ ձիու սիրտը պայթել է քուռակի համար վախենալուց, և զզվանքից ու կատաղությունից:
— Գայլի՞ց էր զզվել:
— Այո, գայլից:
— Շները գայլին թող խեղդեն:
— Ես չեմ կարող ասել, թե շները գայլին խեղդեցին, որովհետև մեր սևադունչ շունը գայլի մազ էր կուլ տվել և քիչ էր մնում ինքը սատկի:
— Փոքրիկ հովիվը դո՞ւ էիր:
— Ես էի, ձին մեր ձին էր, քուռակը մեր ձիու քուռակն էր:
— Հիմա քուռակը մեծացե՞լ է, կապա՞ծ է կանաչ հովտում:
— Այո, մեծացել է, կապած է կանաչ հովտում:
— Իր կարմիր մայրիկին հիշո՞ւմ է:
— Գուցե հիշում է իր կարմիր մայրիկին, որովհետև ձիերը հիշում են:
— Դե նորից պատմիր:
— Կայծակը չոր ճայթյունով բախվեց որձաքարե ժայռին, մի կողմ շպրտվեց և թաղվեց կանաչ գետնի մեջ: Մոխրագույն ժայռը կարծր էր, կայծակը հազիվ թե կարողացավ որձաքարե այդ ժայռից պոկել քարի մի երկու փշուր: Միայն թե մի քիչ վախեցավ կաղնին, որովհետև կայծակները խփում ու խանձում են կաղնիները, և շատ վախեցավ երկարոտն աստղազարդ փոքրիկ մտրուկը. քուռակին «մտրուկ» են ասում… այնպես վախեցավ, որ փախչում էր իբր մոր մոտ, բայց մորը չէր տեսնում և փախչում էր ուրիշ կողմ: Եվ կարմիր պառավ ձին մեղմ խրխինջով հայտնեց նրան իր տեղը…

1. Ձի-գայլ հակադրության մեջ ո՞ւմ կողմն է հեղինակի համակրանքը: Պատասխանդ պատճառաբանիր:

Ինձ թվում է որ հեղինակը ձիու կողմիցեր որովհետև այտեղ կայն շներ։

2. Բացատրի՛ր այս պատկերը: Մայրամուտի տակ ամբողջ հովիտը լուսավոր կանաչ էր,սև էր, շատ մուգ սև էր պառավ կարմիր ձիու շուրջը:

Գործնական քերականությաուն

1. .Նախադասությունները տարբեր ձևերով կետադրիր այնպե՛ս, որ իմաստը փոխվի։

Նա թագավորին նամակ էր գրել իր որդու` Եգորի մասին:

Նա թագավորին նամակ էր գրել իր որդու, Եգորի մասին:

Վաղուց չէր տեսել ընկերոջը, Վահագնին:

Վաղուց չէր տեսել ընկերոջը` Վահագնին:

Նուբարենց տունը համարյա ամեն օր լի էր հյուրերով` Զավենի ընկերներով:

Նուբարենց տունը համարյա ամեն օր լի էր հյուրերով, Զավենի ընկերներով:

Իշխանը կանչեց բերդապետին` Վահրամին մի անգամ ևս զգուշացնելու գիշերային արկածի մասին:

Իշխանը կանչեց բերդապետին` Վահրամին, մի անգամ ևս զգուշացնելու գիշերային արկածի մասին

2. .   Ա շարքի ընդգծված բառերն ի՞նչ հարցի են պատասխանում, ի՞նչ են ցույց տալիս, ինչո՞վ են տարբերվում Բ շարքի ընդգծված բառերից:

Ա. Ձայնավոր հնչյուն: —                    ԲՀնչուն երգ ու ծիծաղ:

Ձիերի դոփյուն: —                              Դողդոջուն ձեռքեր:

Զգեստների շրշյուն: —                       Շրշուն քող:

Դռան բախյուն: —                              Բաբախուն սիրտ:

Ջրվեժի շառաչյուն: —                        Շառաչուն ջրվեժ:

Անձրևի շաչյուն:                              Պաղպաջուն ջրեր:

Վարար ջրերի գոչգոչյուն: —              Ժպտուն աղջիկ:

Ալիքի ճողփյուն: —                            Սիրուն խաղալիք:

Ա-գոյականներ Բ-ածականներ

3. Կետերը փոխարինի՛ր հնչյուն, թնդյուն, շառաչյուն գոյականներից և հնչուն, թնդուն, շառաչուն ածականներից մեկով:

Իմ մանկության օրերին հորդահոս ու շառաչյուն   գետ եմ տեսել:

Լեռներում միայն թնդյուն արձագանքը մնաց:

Ուշադիր լսում էի քո երգի ամեն մի հնչուն:

Մանկան շառաչյուն ծիծաղը վարակեց մեծերին:

Այդ մարտի հնչուն լսվում էր բավական հեռվում:

Ինձ կանչեց-բերեց մեր գետի :

Դասարանակն մաթեմ 21.3.2023

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 986-ա,գ,ե; 987-ա,գ,ե; 988-ա,գ,ե;996-ա,գ,ե; 998-ա,գ; 999

  1. Կոտորակի համարիչը գրի առնելով որպես կարգային գումարելիների գումար՝ կոտորակը ներկայացրե՛ք բնական թվով բազմապատկված համակարգային տասնորդական կոտորակների
    գումարի տեսքով

Ա89/100, Գ 5372/10000, Ե839/1000

80+9/100=80+9/100+100=89/100

5000+372/10000=5000+372/10000+10000=5372/10000

800+39/1000=800+39/1000+1000=839/1000

  1. Կոտորակը ներկայացրե՛ք բնական թվերով բազմապատկված
    կարգային միավորների և համակարգային տասնորդական
    կոտորակների գումարի տեսքով

ա) 930/100, գ)83018/1000 , ե)6421/10

930/100=900+30/100=900/100+30/100=9×1+3×1

Գ

83018/1000=80000+30+10+8/1000=80000/1000+30/1000+10/1000+8/1000=80000×1+30×1+10×1+8×1

6421/10=6000+400+20+1/10=6000/10+400/10+/20/10+1/10=6000×1+400×1+20×1+1×1

Կանաչ դաշտը Երկրորդ մաս

Կարմիր ձին նետվեց դեպի քուռակը, թափով նետվեց դեպի գայլն ու քուռակը, բայց տապալվեց: Նա պառավ ձի էր, ուրիշ անգամներ էլ ընկել էր, բայց ոչ մի անգամ այդպես անսպասելի չէր տապալվել: Տապալվեց ու ելավ միանգամից: Նրան տապալել էին իր հուժկու թափն ու պարանը: Պարանը նրան խեղդում էր, պարանը նրան չէր թողնում թռչել իր փոքրիկի մոտ:
Քուռակը փախչում էր մասրենուց դենը հեռու մի տեղ, քուռակն ուզում էր դեպի մայրը գալ, երկար շրջան տալով՝ քուռակը ձգտում էր դեպի մայրը, բայց գայլն ամեն անգամ կտրում էր նրա ճանապարհը և նրան հեռացնում ու դարձյալ հեռացնում էր: Իսկ պարանը խեղդում էր մորը: Եվ քուռակը ցատկեց գայլի վրայով դեպի մայրը, բայց գայլը տակից բռնեց նրա ետևի ոտքը, և քուռակն ընկավ: Քուռակը ճչաց ու վեր ցատկեց:
Բլուրների մյուս երեսին լսվեց քուռակի սուր ծղրտոցը, և գամփռ շները սրվեցին, և գամփռ շների մեջ սրվեց սևադունչ Թոփուշ շունը:
Քուռակը ճչաց ու վեր ցատկեց, և այդ ժամանակ մայրը ծառս եղավ և ամբողջ ծանրությամբ ու ամբողջ կատաղությամբ ձգվեց դեպի գայլն ու քուռակը, և պարանը կտրվեց ու մտրակվեց մոր ոտքերին: Մայրը գնաց ամբողջ թափով, ամբողջ ուժով, ամբողջ կատաղությամբ ու ամբողջ սիրով: Նա շատ արագընթաց զամբիկ էր, բայց իր կյանքում երբեք այդպես թռիչքի պես չէր սլացել:
Բլուրների մյուս երեսին լսվում էր նրա սմբակների խուլ դոփյունը: Հետո բլուրների մյուս երեսին հովտի ոչ մի ձայն չէր լսվում, և գամփռ շներն ու փոքրիկ հովիվը խաղաղվեցին:
Գայլը քուռակին թողեց ու ազատվեց տրորվելուց: Ձին հարձակվում էր, և գայլը մի քիչ փախավ: Ձին դարձյալ գալիս էր, և գայլը մի քիչ էլ ետ քաշվեց: Դունչը գետնին հպած՝ ձին գալիս էր, դանդաղ, սպառնալի՝ ձին գալիս էր, գայլը ճապաղվեց գետնին և ահա-ահա կարող էր ցատկել ու կախվել ձիու ռունգներից, և ձին շուռ եկավ:
Ձին շուռ եկավ, և գայլը ցատկեց ու կանգնեց ձիու դեմ: Քուռակը լանջի տակ՝ ձին դարձյալ շուռ եկավ, և նրա հետ պտտվեց նաև գայլը: Գայլը անընդհատ պտտվեց, և ձին անընդհատ շուռ եկավ: Երկու կարճ ցատկով գայլը հայտնվեց ձիու դնչի տակ, բայց ձին դարձյալ հասցրեց շրջվել ու աքացի շպրտել: Մի երկար ցատկով գայլը հայտնվեց ձիու դնչի տակ, և ձին չհասցրեց լրիվ շրջվել, գայլը կարողացավ քերծել ձիու ռունգները, և ձին կարողացավ նրան տրորել առջևի ոտքով: Գայլը ետ քաշվեց, բայց չփախավ, նստեց ու նայեց ձիուն, և ձին էլ նայեց գայլին: Եվ գայլը հասկացավ, որ ձին իր քուռակին պաշտպանելու է մինչև վերջ, և ձին հասկացավ, որ գայլը չի հեռանալու: Ձին քրտնել էր, բայց գայլը նույնպես հոգնել էր: Գայլը նետվեց միանգամից: Դրանից հետո գայլն անընդհատ ցատկեց դեպի ձիու ռունգները, և ձին անընդհատ շրջվեց ու քուռակին անընդհատ պահեց լանջի տակ:
Արդեն երեկո էր, նրանց շարժումները դանդաղել էին, ձիու շուրջը գայլը պտտվում էր դանդաղ, գրեթե քարշ էր գալիս, գրեթե սողում էր, և ձին իր տեղում պտտվում էր դանդաղ, դժվար, երբեմն սայթաքելով և գրեթե ընկնելով: Նրանց աչքերը մթնել էին, և նրանք միմյանց հազիվ էին տեսնում: Հոգնածությունից նրանք խլացել էին:
Փոքրիկ հովիվը դուրս եկավ բլուրների գլուխ և նայեց մայրամուտին: Մայրամուտը կարմիր էր, մայրամուտի տակ գեղեցիկ էր հովտի միակ կաղնին… բայց այն, ինչ տեսավ փոքրիկ հովիվը, այնքան տգեղ էր, որ փոքրիկ հովիվը չէր կարողանում խոսել. գայլը կախվել էր կարմիր ձիու ռունգներից, և կարմիր պառավ ձին չէր կարողանում տրորել գայլին. կարմիր պառավ ձին արդեն-արդեն խոնարհվում էր:
— Այ տղա, հե՜յ,- կանչեցին դիմացի բլուրներից,- էն գելն էն ձիուն խեղդում է, այ տղա, հե՜յ… շներն ո՞ւր են, հե՜յ…
Փոքրիկ հովիվը բերանը բացեց ծղրտալու, բայց չկարողացավ ձայն հանել: Փոքրիկ հովիվը միայն ձեռքերը թափահարեց: Գամփռ շները սրվեցին ու նայեցին: Գամփռ շները տեսան ու թռան… Թոփուշը, Բոբը, Սևոն, Բողարը, Չալակը, Չամբարը: Սևադունչ Թոփուշը վարպետ շուն էր, լուռ գնում ու բռնում էր, նա առջևից հիմա էլ լուռ էր վազում, իսկ Բողարը ջահել շուն էր, գայլերից դեռ մի քիչ վախենում էր. այդ պատճառով էլ հաչում էր դեռ հեռվից, որպեսզի գայլերը փախչեն, և ինքը այդպիսով նրանց հետ չկռվի: Բողարը հիմա գնում էր հաչելով: Բողարը շատ արագավազ էր, նա հիմա Թոփուշից երբեմն առաջ էր անցնում, բայց չէր համարձակվում պոկվել խմբից ու գնալ մենակ, կանգնում էր և հաչելով սպասում Թոփուշին, վազում էր Թոփուշի կողքից, սակայն դարձյալ առաջ էր անցնում և դարձյալ դանդաղում:
Երբ ձին ահա-ահա պիտի ծնկեր, գայլը հեռվում, կարծես երազում, շների հաչոց լսեց: Գայլը չուզեց հավատալ, թե շները հաչելով իր վրա են գալիս. բախտը հո չէր կարող լինել այնքան անողոք, որ իր մեկ լրիվ օրվա չարչարանքն անտեղի անցներ, և ինքը իր երեք ձագի մոտ դառնար քաղցած ու դատարկ:

Երբ իր մեջ այլևս ուժ չկար, և ռունգների ցավերը բթանում էին, և աչքերը բոլորովին մթնել էին, և ականջները լիովին խլացել էին, մայր ձին հեռու-հեռվում շների հաչոց լսեց և հավատաց, որ շները հաչում են իր քուռակի համար և իր համար. բախտը հո չէր կարող լինել այնքան դաժան, որ նրա քուռակն ապրեր ընդամենը մի հունիս: Պառավ ձին գիտեր, որ շները մոտիկ են, և շների հաչոցը հեռավոր է թվում իր հոգնած խլության պատճառով: Պառավ ձին գիտեր, որ ինքը կարող է համբերել մի քիչ էլ, դեռ մի քիչ էլ, մինչև շների հասնելը ինքը պարտավոր է համբերել: Բայց ի՜նչ ծանր է շնչելը, ի՜նչ ծանր բեռ է դարձել այս կյանքը:
Շների հաչոցը պայթեց գայլի հենց ականջների մեջ, բայց գայլը դարձյալ չէր հավատում, որ այդպիսի տանջալից հաջողությունից հետո այդպիսի ձախողություն կպատահի: Ձագերը տանը քաղցած, իր պտուկները դատարկ… Վիզը ծակծկեցին, ականջը ծակծկեցին, և գայլը բաց թողեց ձիու ռունգները: Թաթը բռնել էին: Թաթն ազատելու ուժ չկար: Գայլն ուզում էր քնե՜լ, քնել: Կռվելու ուժ չկար, գայլն ուզում էր մեռնել, հանգստանալ: Գայլը ճապաղվեց և բուկը սեղմեց գետնին, որպեսզի շները բուկը չբռնեն: Շները քրքրում էին նրա մեջքը, վիզը, քաշքշում էին ականջներից, իսկ նա բուկը պաշտպանում և հանգստանում էր շների կույտի տակ:

1. Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը , բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ
Թոփուշ-մահակ

զամբիկ-Մատակ ձի

ռունգներից-Շուրթ

Տնային մաթեմ 20.3.2023

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝964-970-բ,դ,զ; 971-բ; 977

Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ճշմարիտները.

բ) Ավտոմեքենայի անիվները քառակուսու ձև ունեն։կեխծ

) Գիրքն սկսել է քայլել։ կեղծ

զ) Ծառերը ծաղկում են գարնանը։ ճշմարիտները

Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք կեղծերը

բ) Քարը փետուրից թեթև է։ կեղծ

դ) Աթոռը և սեղանը ֆուտբոլ են խաղում։ կեղծ

զ) Ուղղանկյան անկյուններից մեկը հավասար է 30-ի։ կեղծերը

Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ասույթները.

բ) Դեկտեմբերը, հունվարը և մարտը ձմեռվա ամիսներն են։ կեղծ

դ) Լիճը թռել է տիեզերք կեղծ

զ) Ամեն մի երեխա ունի հայր ու մայր։ ասույթ

Կազմե՛ք դիզյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.

բ) A. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 թիվը։
B. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 5 թիվը

Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 թիվը կամ 5 թիվը։

դ) A. Կիրակի օրը մառախուղ է լինելու։
B. Կիրակի օրը արևոտ եղանակ է լինելու։

Կիրակի օրը մառախուղ է լինելու կամ արևոտ եղանակ։

Կազմե՛ք կոնյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.

բ) A. Շենքը բազմահարկ է։
B. Շենքը շքեղ է

Շենքը բազմահարկ է ևշքեղ։

դ) A. Ինքնաթիռը ժամանել է Երևան։
B. Ինքնաթիռը ժամանել է ժամը 17-ին։

Ինքնաթիռը ժամանել է Երևան ժամը 17-ին

Գրե՛ք հետևյալ ասույթների ժխտումը

բ) Գիրքը հետաքրքիր է
Գիրքը հետաքրքիր չէ

դ) Նետաձիգը դիպել է թիրախին

Նետաձիգը չի դիպել թիրախին

Կատարե՛ք գործողությունները.

  1. Թենիսիստներից մեկը 35 խաղերից հաղթել է 24-ում, իսկ մյուսը
    25 խաղերից հաղթել է 12-ում։ Ո՞ւմ արդյունքն է ավելի լավ (եթե
    հաշվի առնենք շահած խաղերի քանակի հարաբերությունը բոլոր
    խաղերի քանակին)

Դասարանական մաթեմ 20.3.20203

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 964-970-ա,գ,ե;  971-ա; 976

Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ճշմարիտները

ա) Սկյուռն ունի չորս թաթիկ։ կեղծերը

գ) Երկու թվերի գումարը զույգ թիվ է ասույթ

ե) Մայթերը նախատեսված են հետիոտների համար։ ճշմարիտ

Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք կեղծերը

ա) Գիրքը և գրիչը տարբեր առարկաներ են ճշմարիտ

գ) Շենքը զուգահեռանիսի ձև ունի։ ասույթ

ե) Նարդի խաղում են չորսով կեղծերը

Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ասույթները.

ա) Հունիսը, հուլիսը և օգոստոսը ամառվա ամիսներ են։ ճշմարիտ
գ) Ապրիլին ձյուն է եկել։ ասույթ

) Մարդը չի կարող ապրել առանց ջրի։ ճշմարիտ

  1. Կազմե՛ք դիզյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.
    ա) A. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում ավտոմեքենայով։
    B. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում հեծանիվով։
    Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում ավտոմեքենայով կամ հեծանիվով

գ) A. Աշակերտը եկել է դպրոց մինչև ժամը 9-ը։
B. Աշակերտը ուշացել է դասից

Աշակերտը եկել է դպրոց մինչև ժամը 9-ը կամ ւշացել է դասից

  1. Կազմե՛ք կոնյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.
    ա) A. Խնձորը մեծ է։
    B. Խնձորը կանաչ է։

Խնձորը մեծ է և կանաչ է։

գ) A. Մայրիկը թատրոն է գնացել։
B. Հայրիկը թատրոն է գնացել։

Մայրիկը և Հայրիկը թատրոն էն գնացել

Գրե՛ք հետևյալ ասույթների ժխտում

ա) Գնացքը կայարան է ժամանել ուշացումով

Գնացքը կայարան է ժամանել ոչ ուշացումով

գ) Մարզիկը ռեկորդ է սահմանել։

Մարզիկը ռեկորդ չի սահմանել։

ե) Աշակերտը լուծեց խնդիրը։

Աշակերտը չ լուծեց խնդիրը

Կատարե՛ք գործողությունները

2 3/4 +(-7/9)+11/18+(-5/6)=11×9/4×9+(-3×4/9×4)=91/36-28/36=71/37=93/30+(-5/6)=93/36+(-36/36)=63/36=-74

  1. Գտնվո՞ւմ են արդյոք հետևյալ կետերը միևնույն ուղղի վրա.
    ա) A (0, 1), B (–1, 1), C (4, 9), D (–2,–3),
    բ) A (1, 0), B (2, 1), C (–1,–2), D (3, 4)